تحلیل پایداری دیواره غربی معدن مس سرچشمه با استفاده از روش المان مجزای سه‌بعدی

در گذشته تحلیل پایداری شیب‌های سنگی، به طور معمول با روش‌های گرافیکی یا محاسبات دستی انجام می‌گرفت، اما امروزه روش‌های متنوعی برای تحلیل پایداری شیب وجود دارد و لازم است با توجه به شرایط منطقه و نوع شکست بالقوه، روش تحلیل مناسب انتخاب شود. در تحلیل‌های دوبعدی تأثیر مقعر و یا محدب بودن دیواره معدن در نظر گرفته نمی‌شود. حال آنکه شیب‌های مقعر به دلیل تأثیر نگهداری جانبی توسط مواد دو طرف توده لغزشی، پایدارترند. در معادن روباز که سعی در افزایش شیب می‌شود، توجه به این نکته بسیار مهم است. در این مقاله پایداری دیواره غربی معدن مس سرچشمه در طرح گسترش با استفاده از روش المان مجزای سه بعدی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. برای تحلیل پایداری، دیواره غربی با توجه به نوع سنگ، به سه منطقه ساختاری تقسیم شد و با استفاده از نتایج آزمایش‌هایی که قبل از این انجام شده بود و انجام آزمایش‌های تکمیلی، خواص مقاومتی توده سنگ و درزه‌ها تعیین شد. همچنین در سنگ آندزیت که سنگ غالب دیواره غربی است، مشخصات هندسی دسته درزه ها نیز معین شد. سپس برای مشخص کردن رفتار کلی توده سنگ، تحلیل‌هایی با استفاده از نرم‌افزار Slide5.0 انجام گرفت و تأثیر فاکتور آشفتگی، آب زیرزمینی، شتاب افقی لرزه و نوع سنگ بر پایداری دیواره بررسی شد. در مرحله بعد مدل هندسی و مکانیکی معدن در نرم‌افزار 3DEC، ساخته شد و پایداری دیواره در وضعیت‌های مختلف بررسی شد. نتایج حاصل از 3DEC، ریزش‌هایی در حد چند پله در قسمت‌های پایین دیواره را نشان می‌دهد. همچنین نتایج نشان می‌دهد در صورت زهکشی اکثر مناطق ناپایدار، پایدار می‌شوند، ولی باز هم در پاشنه ریزش‌هایی با وسعت کمتر مشاهده می‌شود.